Peygamber Efendimiz (Sallâllâhu Aleyhi ve Sellem) üç ayların ilki olan Receb-i Şerîf ayına vâsıl olduğunda şu şekilde duâ etmiş ve ashâbına da tavsiye buyurmuştur:
“.اَللّٰهُمَّ بَارِكْ لَنَا فيِ رَجَبَ وَ شَعْبَانَ وَ بَلِّغْنَا رَمَضَانَ”
“Allahım! Receb’i ve Şa‘bân’ı bize mübârek kıl ve bizi Ramazân’a ulaştır.”
Receb-i Şerîf ayı, ehli indinde “azatlılar ayı” olarak anılan afv-ü mağfiret ayıdır. Bu sebeple Receb-i Şerîf içerisinde istiğfârı artırmak ve tevbeye yönelmek daha bir önem kazanmaktadır.
Receb-i Şerîf ayında oruç ibâdetinin de ayrı bir önemi söz konusudur. Oruç, dinimizin temel ibadetlerinden biri olmasının yanında, îmânî ve ahlâkî pek çok şey öğrendiğimiz bir mektep niteliğine sahiptir. Teslimiyet, itaat ve sabır, kulluk ve nefse hâkimiyet gibi birçok ulvî duygu oruç ibâdeti vesilesiyle kazanılır. “Oruç sabrın yarısıdır” hadîs-i şerîfi ve sabrın ehemmiyetini beyân eden: “Sabır, îmanın yarısıdır” rivâyeti, bu ibâdetin ehemmiyetinin açık beyânıdır. “…(Her amelin belirli bir karşılığı varsa da) ancak sabredenlere ecirleri hesapsız olarak tastamam ödenecektir.”3ayet-i kerîmesi de sabra karşılık mükâfatın ne derece büyük olacağının ifadesidir.
Sabrı öğretmenin yanında, insanı kötülüklerden alıkoyan, gıybet ve yalandan koruyan, ahlâkı güzelleştiren ve şehveti teskin eden, yardım duygularını geliştiren ve nimetlerin farkında olma şuurunu aşılayan oruç ibadeti, kabir azabından koruyucu bir kalkan ve âhirette şefaat edici şefkatli bir dosttur.
Pazartesi ve Perşembe Günlerinde Oruç
Haftanın Pazartesi ve Perşembe günlerinde oruç tutmak sünnettir. Receb-i Şerîf, haram aylardan olunduğundan bu ay içerisinde yer alan Pazartesi ve Perşembe günlerinde tutulacak oruçların mükâfatı daha yüksek olacaktır. Bununla beraber, Receb-i Şerîf’in Perşembe, Cuma ve Cumartesi günlerini oruçlu geçirmenin de hususî bir fazîleti söz konusudur.
‘Eyyâm-ı Bîyz’ olarak ifade edilen her (hicrî) ayın on üç, on dört ve on beşinci günlerini oruçlu geçirmek müstehâb kabul edilmiş ve fazîleti hakkında şöyle nakledilmiştir: “Herhangi bir aydan) on üç, on dört ve on beşinci günler olan eyyâm-ı bîydi oruçlu geçirene, Allâh-u Te‘âlâ, birinci gününde on bin sene, ikinci gününde yüz bin sene, üçüncü gününde ise üç yüz bin senelik ecir verir.”
Bu fazîletlere ve Receb-i Şerîf’in haram ay özelliğine bağlı olarak, bu mübârek ayın on üç, on dört ve on beşinci günlerine tevafuk eden günleri oruçlu geçirmek de ayrı bir hususiyet kazanmaktadır. Nitekim Hazreti Ali (Radıyallâhu Anh) kanalıyla geldiği belirtilen bir rivayette şu mükâfat beyân edilmiştir: “Recebin on üçüncü gününün orucu, üç bin sene orucu gibidir. On dördünün orucu, on bin sene gibidir. On beşinci günü ise on üç bin seneye denktir.”
Receb-i Şerîf’in Orta (On Beşinci) Günü
Fazîletli amellere dair haberlerin derç edildiği kitaplarımızda Receb-i Şerîf’in ortası, yani on beşinci gününe ait hususî fazîletlerden de bahsedilmiştir. Bu günde tutulacak orucun otuz senelik oruca denk olacağı, kabir azabını engelleyeceği ve cennete girmeye vesile olacağı müjdelenmiştir. Bu günü zikirle ve tasadduk yoluyla ihyâ edenin kalbinin nurlanacağı belirtilmiştir.
DİPNOTLAR
İbn Mâce, Sıyam:44.
Ebû Nuaym, Hilyetü’l-Evliyâ.
Zümer Sûresi:10.